Ở thung lũng sông Menderes, tỉnh Denizli, thuộc phía Tây Nam Thổ Nhĩ Kỳ có một kỳ quan thiên nhiên vô cùng độc đáo mang tên “Pamukkale” được hình thành từ những dòng nước nóng ngầm giàu khoáng chất. Pamukkale có khoảng 17 suối nước nóng có nhiệt độ từ 35 đến 100 độ C. Nhìn từ xa, Pamukkale trắng toát như được bao phủ bởi lớp tuyết dày nhưng lại lấp loáng trong ánh nắng mặt trời. Pamukkale trải rộng 600m, và kéo dài tới 2.700 m trên khắp triền núi ở độ cao 160m. Năm 1988, UNESCO công nhận Pamukkale là di sản thiên nhiên thế giới. Pamukkale có những suối nước địa nhiệt chứa đầy muối canxi chảy qua các gờ cao nguyên và lâu dần hình thành nên một chuỗi các nhũ đá, thác nước lớn và thác nước canxi trắng cùng lòng chảo vô cùng lạ mắt.
Việt Nam có ruộng bậc thang đẹp lắm, nhất là mùa lúa chín mà lên Tây Bắc thì cứ gọi là … mê hồn. Bây giờ cũng những cái bậc thang đó nhưng tưởng tượng không phải màu vàng ruộm của lúa chín mà là màu xanh ngắt của nước và không phải màu nâu của đất mà là màu trắng của đá vôi…được gọi là travertines ở Pamukkale.

Pamukkale tiếng Thổ nghĩa là cotton castle hay “lâu đài bông” – một cái tên nghe rất thơ mộng và cũng rất hợp với tầng tầng lớp lớp đá vôi trắng ở nơi đây. Cơ mà nhà quê như mình vẫn thích gọi nó là “ruộng bậc thang nước” hơn.

Pamukkale – Lâu đài bông của Thổ Nhĩ Kỳ

Toàn cảnh “bậc thang nước” tại Pumukkale

Pamukkale – Lâu đài bông của Thổ Nhĩ Kỳ

Toàn cảnh “Ruộng bậc thang” tại Hoàng su phì

Travertines không dịch ra tiếng Việt được, nói nôm na nó là một dạng đá vôi lắng đọng do nước từ các suối khoáng nóng. Travertines có thể có màu trắng (do calcium carbonate lắng đọng) hay màu nâu đỏ (do iron carbonate lắng đọng). Ở Pamukkale có cả 2 loại này, họ gọi là white travertines và red travertines. Tuy nhiên do điều kiện thời gian và thể lực mình chỉ đi white travertines thôi. Như đã nói ở trên, địa hình nơi đây giống như ruộng bậc thang, cho nên bạn có 2 lựa chọn, đi lên hoặc đi xuống. Khuyên chân thành là đi xuống vì như thế đỡ tốn sức hơn, nhất là nếu đi mùa hè (nắng nóng vỡ đầu).
Để đảm bảo vệ sinh, mọi du khách bắt buộc phải đi chân trần khi bắt đầu bước vào khu travertines. Nên mang túi nilông để để giày vào xách theo (ko có tủ để đồ đâu mà bạn trèo xuống/lên rồi đi ra chứ chả đâu có quay lại 1 lần nữa để lấy giày).

Pamukkale – Lâu đài bông của Thổ Nhĩ Kỳ
“Đỉnh” của bậc thang nước, chỗ bạn phải cởi giày, dép và bắt đầu lội bộ xuống.

Cái cảm giác lội bộ từ từ xuống từng bậc thang nước một là một cảm giác rất … yomost tuy cũng có thể hơi sợ tại một số đoạn do nền đá vôi khá trơn, nước thì không phải là nước tĩnh mà có dòng chảy và bạn thì đi chân trần nên càng trơn. Đây là một kỳ quan thiên nhiên tạo, không phải do bàn tay của con người nên đừng hy vọng có một cái nền bằng phẳng mà bước đi mất hàng nghin năm chảy, bào mòn và lắng đọng, lớp này trồng lên lớp khác nên nếu soi kỹ nền đá dưới chân, bạn sẽ thấy bản thân cái nền đó đã là hàng trăm lớp bậc thang siêu nhỏ rồi.
Ah thế ngoài túc tắc đi bộ xuống thì nhàm quá, liệu có bơi được không? Câu trả lời là có, mỗi bậc thang lớn như là một bể bơi nhỏ với view siêu đẹp, nhìn thẳng xuống thung lũng, 1 bên là trời, 1 bên là bông – hay những nhũ đá, măng đá vôi trắng muốt.

Pamukkale – Lâu đài bông của Thổ Nhĩ Kỳ
Mỗi bậc thang lớn là một bể bơi tự nhiên vô cùng đẹp mắt

Lưu ý quan trọng nước đá vôi thì có màu xanh lục tuyệt đẹp nhưng có điểm yếu là khi kết hợp với ánh nắng mặt trời sẽ cho bạn 1 làn da nâu hoặc đen bóng (không đẹp nổi vì còn hơi xỉn), với tốc độ nhanh gấp chục lần bình thường. Cứ ngâm mình ở đây vào 1 ngày hè và bạn sẽ đen như đi biển 3 tháng luôn.
Ngày xưa thì còn nhiều nước, nhưng ngày nay do khai thác quá mức và biến đổi khí hậu mà toàn khu này chỉ có có 2 cái travertine là có nước. Trong đó thì 1 để cho khách du lịch tham quan còn 1 để bảo tồn nên bạn chỉ có thể nhìn từ xa.
Pamukkale bé lắm, travertines thì đi bộ tầm 30-45 phút là hết. Nếu muốn tắm nước khoáng nóng bạn có thể ra khu bể bơi, có tính giá vé vào cửa riêng. Bể bé, người đông lúc nhúc –> bơi chắc chắn là không được (làm gì đủ chỗ), đứng nhún nhảy thì được. Bù lại ở đây có kem khá ngon mà rẻ, 2e được 1 em ốc quế 3 tầng Nếu quá đói và mệt thì chỗ này cũng có nhà hàng + đồ ăn nhẹ (xúc xích, humburger), giá cả dĩ nhiên là cao hơn ở ngoài. Bạn nào có tình yêu với postcard thì cũng mua ở đây luôn (nhiều mẫu đẹp).

Theo Bask http://5continents4oceans.com và sưu tập internet